Witold Marciniak urodził się 18 października 1929 r. w Poznaniu. Ojciec Justyn – pracownik Polskich Kolei Państwowych; matka Jadwiga – zajmowała się prowadzeniem domu i wychowaniem trzech synów. Witold był najmłodszym z nich. Przed wojną ukończył zaledwie 3 lata szkoły podstawowej. Skromne, acz bytowo bezpieczne, dzieciństwo zostało gwałtownie przerwane przez brutalną II Wojnę Światową. Kampanię wrześniową spędził w bezsensownej ucieczce „na wschód”, do której był zmuszony wraz z rodziną ze względu na przynależność paramilitarną ojca. Podczas okupacji musiał przerwać naukę, przymusowo pracował w parowozowni, rodzinę eksmitowano z mieszkania. Dopiero pod koniec wojny został uczniem zecerskim w Drukarni Św. Wojciecha (wówczas: Ganverlag). Wyzwoleńczą batalię o Poznań, a właściwie o „twierdzę Poznań”, przeżył w oblężonym mieście. Przeżycia i przemyślenia wojenne pięknie opisał we wspomnieniach, które w formie rękopisu przekazał piszącemu ten biogram. Po wojnie zdał egzaminy bezpośrednio do gimnazjum im. Św. Marii Magdaleny–do dziś jednej z najświetniejszych szkół średnich Poznania. Powojenna edukacja przebiegała w niezwykle przyspieszonym tempie. Gimnazjum i Liceum w „Magdalence” ukończył w 1949 r., zdając w maju egzamin dojrzałości. Podczas nauki licealnej był członkiem chóru im. Księdza Gieburowskiego, prowadzonego przez Stefana Stuligrosza. Pierwotny wybór edukacji uniwersyteckiej skierował zamiary Profesora w kierunku leśnictwa. Dopiero ojcowska perswazja doprowadziła do zmiany decyzji i złożenia wniosku o rekrutację na Wydział Lekarski Uniwersytetu Poznańskiego. Po zdaniu egzaminów wstępnych został wytypowany jako stypendysta Ministerstwa Zdrowia na studia w Czechosłowacji. Pierwsze dwa lata studiów odbył na Uniwersytecie w Brnie. Pozostałe ponownie na Uniwersytecie Poznańskim. Już podczas studiów pojawiło się zainteresowanie chirurgią- doskonalił swoje zainteresowania w Studenckim Kole Naukowym pod kierunkiem znanego chirurga poznańskiego, prof. Romana Drewsa. Ostatni rok studiów zdominowany był pracą Profesora w Kole Naukowym przy Klinice Ortopedii, prowadzonej przez prof. Wiktora Degę. Dzięki powyższemu, Jego podanie o specjalizację z ortopedii zostało pozytywnie zaopiniowane. W 1954 r. rozpoczął pracę w Klinice Ortopedii w Poznaniu. Początkowo ograniczała się ona do pełnienia obowiązków anestezjologicznych, które to wykonywali wszyscy, przyjęcie do pracy asystenci. Edukacja ortopedyczna została przerwana kilkumiesięcznym pobytem w wojsku. W 1960 r. po uzyskaniu specjalizacji z ortopedii i chirurgii urazowej rozpoczął pracę na stanowisku asystenta Państwowego Szpitala Klinicznego nr 4 Akademii Medycznej w Poznaniu, a następnie po uzyskaniu w 1965 r. stopnia doktora medycyny na podstawie obrony pracy pt.: „Badania doświadczalne na zwierzętach nad przydatnością dzianiny poliestrowej do plastyki stawu biodrowego” został mianowany na stanowisko adiunkta. Zainteresowania naukowe zagadnieniami ortopedii dziecięcej pojawiły się niezmiernie wcześnie. Początkowo ich efektem były prace z zakresu biodra dziecięcego, szczególnie rozwojowej dysplazji stawu biodrowego. W połowie lat sześćdziesiątych XX w. skupił się na zagadnieniach wrodzonych deformacji stóp, a szczególnie stopy końsko szpotawej. Równocześnie swoje zainteresowania naukowe zwrócił w kierunku nowoczesnych metod rejestracji aktywności mięśniowej za pomocą elektromiografii. W połączeniu z zagadnieniami biomechanicznymi ruchu stopy zagadnienia te stanowiły unikalne spektrum zainteresowań naukowych z ogromnymi implikacjami klinicznymi. W zakresie oceny ruchu stopy Prof. Marciniak był pionierem w skali światowej. Jego publikacje są szeroko cytowane w podręcznikach ortopedii. Ukoronowaniem była praca habilitacyjna opublikowana w 1975 r. pt.: „ Analiza niepowodzeń leczenia zachowawczego oraz badania biomechaniki chodu jako podstawy doboru metod wczesnego leczenia operacyjnego wrodzonej stopy końsko – szpotawej u dzieci”. Opracowana metoda operacyjna stopy końsko–szpotawej wrodzonej, uwzględniająca śródoperacyjną stabilizację przezskórną drutami Kirschnera, stanowiła o znaczącym postępie w leczeniu tej niezwykle częstej deformacji wrodzonej. W 1987 r. Prof. Marciniak został powołany na stanowisko dyrektora Instytutu Ortopedii i Rehabilitacji oraz równocześnie kierownika Kliniki Ortopedii Akademii Medycznej w Poznaniu. Pełniąc tą funkcję otrzymał tytuł profesora (11. 12 1989 r.), a w 1994 r. stanowisko profesora zwyczajnego. W tym samym roku został powołany na stanowisko kierownika nowopowstałej Kliniki Ortopedii Dziecięcej Akademii Medycznej w Poznaniu. Otoczony zespołem młodych ortopedów i rezydentów kontynuował realizację swoich planów i zainteresowań naukowych oraz w pełni poświęcił się budowaniu doświadczeń zespołu kliniki w zakresie ortopedii dziecięcej. Był promotorem 10 przewodów doktorskich oraz patronem 5 przewodów habilitacyjnych. Obecnie trzech jego wychowanków posada tytuł profesora. Przez wiele lat pełnił funkcje organizacyjne w szeregach Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. Do najważniejszych z nich należy funkcja członka Zarządu Głównego PTOiTr. (1985-86), przewodniczącego Oddziału Poznańskiego PTOiTr. (1988-90) oraz przewodniczącego Sekcji Ortopedii Dziecięcej PTOiTr. (1997-2000). Podstawowym tematem zainteresowań klinicznych i naukowych Profesora jest biomechanika stopy oraz deformacje wrodzone stopy ze szczególnym wyróżnieniem stopy końsko – szpotawej wrodzonej. Jest autorem bądź współautorem 174 publikacji naukowych, z czego 25 ukazało się w recenzowanych pismach międzynarodowych. Podsumowaniem jego doświadczeń w zakresie deformacji końsko-szpotawej stopy jest monografia pt. „Wrodzona stopa końsko–szpotawa”. W 2002 r. został redaktorem naczelnym podręcznika „Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja”, który stał się podstawowym polskim podręcznikiem ortopedii dla wielu roczników szkolących się ortopedów. Za zasługi dla środowiska ortopedycznego Prof. Marciniak został Członkiem Honorowym PTOiTr. w 2000 r., a w 2013 otrzymał medal 100-lecia Ortopedii Polskiej im. Ireneusza Wierzejewskiego. Towarzyszką życia Profesora jest doskonale znana w środowisku ortopedycznych dr stom. Krystyna Alwin–inicjatorka i uczestniczka wielu wydarzeń ortopedycznych. Poza ortopedią dziecięcą, stale realizowaną pasją Profesora, jest turystyka krajowa i zagraniczna. Odbył wiele egzotycznych wypraw, dzięki którym z całą pewnością przysługuje mu miano globtrotera.
Marek Jóźwiak
